OFFICIERSPENDULE Robert & Courvoisier Circa 1780 Zwitserland

M&R105a

OFFICIERSPENDULE
Gesigneerd: Robert & Courvoisier
Circa 1780
Zwitserland

Uurwerk
Het door veren aangedreven messing uurwerk is opgebouwd tussen twee ronde platines en bestaat uit gaand- en kwartierslagwerk. Het gaandwerk is uitgevoerd met veerton, snek, spillengang en balans met spiraalveer op een plateau. Het slagwerk is van het type ‘grande sonnerie’, dat wil zeggen dat het op het hele uur de uren voluit op een bel aangeeft en op de kwartieren het laatst geslagen uur, gevolgd door de kwartieren op twee bellen. Men kan het slagwerk op aanvraag laten repeteren door aan het koordje aan de linkerkant van de kast te trekken. Het slagwerk kan tevens worden ingesteld op petite sonnerie of silence. Het uurwerk is ook voorzien van wekkerwerk, dat wordt opgewonden door een koordje aan de rechterzijde van de kast te trekken. Op de achterplatine bevindt zich de nummering: 10.448.

Wijzerplaat
Het uurwerk is voorzien van een wit emaillen wijzerplaat met een Arabische cijferring met Arabische kwartier-, vijfminuten- en minuutverdeling. De tijd wordt aangegeven door een twee fraaie uitgezaagde en gegraveerde verguld messing wijzers. De wekkerwijzer is van geblauwd staal. De wijzerplaat is boven het midden in een ovale cartouche als volgt gesigneerd: Robert & Courvoisier. De wijzerplaat wordt afgeschermd door een bol glas, gevat in een geguillocheerd deurtje.

Kast
De gebronsde gegoten messing kast is verrijkt met vuurvergulde ornamenten. De klok wordt bekroond door een handvat in de vorm van twee slangen.

Gangduur: 1 week.
Hoogte 25 cm.
Breedte 12 cm.

De makers
De firma Robert & Courvoisier is een van de bekendste Zwitserse uurwerkenbedrijven uit het laatste kwart van de 18e eeuw en de eerste jaren van de daaropvolgende eeuw. Het werd geboren uit de associatie van twee uurwerkmakerfamilies, de Roberts en de Courvoisiers. Josué Robert (1691-1771) richtte rond 1715 het familieatelier op in La Chaux-de-Fonds en ontving in 1725 de titel ‘Klokkenmaker van de Koning’. Omdat hij nauwe familiebanden had met de families Jaquet-Droz en Sandoz, werd hij beroemd om zijn uitvindingen en talrijke innovaties op het gebied van uurwerken, die ertoe hebben bijgedragen dat La Chaux-de-Fonds een zeer actief uurwerkcentrum werd. Een van zijn zonen, Louis-Benjamin Robert (1732-1781) werkte in het atelier van zijn vader en werd na zijn dood in 1771 directeur; het bedrijf heette “J. Robert et fils”. In 1781, na de dood van Louis-Benjamin, volgde zijn zoon Aimé Robert (1758-1834) hem op en ging vrijwel onmiddellijk (op 30 april 1781) een partnerschap aan met Louis Courvoisier (1758-1832), de zoon van een graveur uit Neuchâtel, onder de naam “J. Robert et fils et Cie”. Aimé Robert had de leiding over de verkoop en zocht naar commerciële mogelijkheden voor hun werk in heel Europa. Louis Courvoisier had de leiding over de werkplaats en hield toezicht op de productie. In 1791 vermeldde een inventaris van de werkplaats honderden klokken, talrijke werknemers, ambachtslieden en werklieden, en benadrukte de belangrijke commerciële banden van het bedrijf met Zwitserland, Frankrijk, Duitsland, Italië en vele andere Europese landen. Het bedrijf heette destijds “J. Robert et fils, Courvoisier & Cie”. De Napoleontische oorlogen en de politieke instabiliteit van de eerste jaren van de 19e eeuw zorgden voor grote moeilijkheden voor het bedrijf; de werkplaats verlaagde zijn productie en concentreerde zijn inspanningen op stukken van zeer hoge kwaliteit die bestemd waren voor export. Destijds domineerde de firma, die toen “Robert Courvoisier & Cie” heette, de uurwerkproductie, die echter sterk terugliep. In 1811, nadat Aimé Robert met pensioen was gegaan, stond het bedrijf bekend als “Courvoisier & Cie”. Het bleef nog bijna twee decennia actief.