MYSTERIEUSEKLOK Robert Houdin A Paris Ca. 1850 Frankrijk

M&R81

MYSTERIEUSEKLOK
Ontworpen door Robert Houdin A Paris
Gemerkt: Depose A.C. Paris 4173
Circa 1850
Frankrijk

Uurwerk
Het door een veer aangedreven uurwerk is uitgevoerd met ankergang en regelbare balans en bevindt zich in de voet van de kast. Het uurwerk wordt aan de onderzijde opgewonden. Tevens kunnen hier de wijzers worden verzet (Aiguilles). De platine is gemerkt Depose A.C. Paris en genummerd 4173.

Wijzerplaat
De getoogde glazen wijzerplaat gevat in een geprofileerd vernikkeld messing montuur bestaat uit drie glazen platen. Op de voorste facetgeslepen glazen plaat is een cijferring met crème geschilderde Arabische uurcijfers en streepjes voor de minuten aangebracht. De ajourgezaagde wijzers in het centrum zijn aan de voorste glasplaat bevestigd. De middelste glazen plaat maakt, aangedreven door een arm vanuit het uurwerk in de voet, een minuscuul roterende beweging, zoals een krukas en beweegt zo de wijzers. Tevens bevindt zich in het centrum het wijzerwerk (overbrenging tussen uur- en minuutwijzer). Dit is een uiterst delicaat tandwielmechanisme en daarom dienen de wijzers uitsluitend aan de onderzijde te worden verzet. De achterste glazen plaat dient ter afscherming.

Kast
Het uurwerk bevindt zich in een zwart marmeren voet. De opbouw van de kast met wijzerplaat is vervaardigd van vernikkeld messing. Door het glas van de getoogde wijzerplaat is geen aandrijving zichtbaar. Daarom wordt dit uurwerk een mysterieuze genoemd. In dit geval lijken de wijzers zonder aandrijving rond te draaien op de glazen wijzerplaat. Het is opmerkelijk dat deze klok ook vandaag de dag nog verwondering opwekt bij degenen die deze voor het eerst zien. Dit geeft blijk van de genialiteit van zijn ontwerper Jean-Eugène Robert Houdin.

Opmerking:
Altijd de wijzers verzetten aan de onderzijde en dus NOOIT aan de wijzers zelf.

Gangduur: acht dagen.

Hoogte: 37 cm.
Breedte: 17.5 cm.
Diepte: 11 cm.

Literatuur
– Derek Roberts, Mystery, Novelty & Fantasy clocks, hoofdstuk 19, blz. 230-231.
– Klaus Maurice, Antique clocks/Schöne Uhren, blz. 110 en 111.
– Herve Chayette, 4 juillet 1989, blz. 54 en 55.
– Tardy, Dictionnaire des Horlogers Français, Paris, 1971, blz. 300.

De maker
Jean-Eugène Robert Houdin was de zoon van een uurwerkmaker en werd geboren in Blois in 1805. Hij was zowel uurwerkmaker als beroemd goochelaar. Van 1845 tot 1852 had hij zijn eigen theater in het Palais Royal in Parijs, waar hij ‘Soirées fantastiques’ organiseerde. Hiervoor bouwde hij verschillende mechanieken om zijn trucs uit te voeren. Hij was een van de eerste die hydraulische, magnetische en elektrische effecten gebruikte voor zijn trucs. Veel van zijn uitvindingen werden gepatenteerd. In 1830 trouwde hij met de dochter van uurwerkmaker Jacques-François Houdin (1783-1860) en nam de naam van zijn schoonvader aan omdat hij hem zeer bewonderde. In de ‘Moniteur Universel’ van 6 juni 1839 werd ‘La Pendule Mystérieuse’ genoemd als een opmerkelijk object op een tentoonstelling van Franse producten in Parijs. Er bestaan verschillende versies van ‘La Pendule Mystérieuse’. Houdin overleed in 1871 te Saint-Gervais.